Αποτελεί η επιλογή σπουδών εγγύηση για ένα καλύτερο μέλλον;

Ο Δρ. Κωνσταντίνος Κιούσης, Διευθυντής του Κέντρου Δια Βίου Μάθησης του ΙΕΚ ΔΕΛΤΑ και Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού, δίνει συμβουλές σε όλους τους νέους που αναζητούν το κατάλληλο πεδίο σπουδών για την επαγγελματική τους εξέλιξη.

Στη σύγχρονη Ελλάδα, κατά κοινή ομολογία, ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι, είναι εκείνο της επαγγελματικής αποκατάστασης. Από την εφηβική κιόλας ηλικία, το κάθε άτομο προβάλει τον εαυτό του ως εργαζόμενο στο μέλλον. H διαμόρφωση επαγγελματικής ταυτότητας αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της προσωπικότητάς του. Το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας μας, όμως, δεν αφήνει πολλά περιθώρια. Δεκάδες χιλιάδες νέοι ολοκληρώνοντας το Λύκειο έχουν να λάβουν σημαντικότατες αποφάσεις οι οποίες πιθανόν να καθορίσουν το υπόλοιπο της ζωής τους.

Για την πλειοψηφία, η προσπάθεια για εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο αποτελεί εγγύηση για τη μετέπειτα επαγγελματική σταδιοδρομία, όντας η πιο δημοφιλής επιλογή. Από την άλλη πλευρά, πολλοί είναι εκείνοι που θεωρούν πως η επιτυχία στις Πανελλήνιες Εξετάσεις, δεν αποτελεί εχέγγυο για ένα καλύτερο μέλλον. Σύμφωνα με αυτή τη λογική, το άγχος των εξετάσεων, ο φόβος της αποτυχίας και οι ακατάλληλες συνθήκες προετοιμασίας, δε θα πρέπει να αποτελούν τροχοπέδη στα όνειρα των νέων. Οι επιλογές που υπάρχουν μετά το Λύκειο είναι αρκετές και θα χρειαστεί κάποιος να εξετάσει με ψυχραιμία όλα τα δεδομένα όσον αφορά στις σπουδές και το επάγγελμα που θα ήθελε να ακολουθήσει. Δεν υπάρχουν ξεκάθαρες απαντήσεις σχετικά με το τι θα μας οδηγήσει στην επιτυχία, ένα πράγμα όμως είναι σίγουρο, οτι γνωρίζουμε ποια είναι τα επαγγέλματα του μέλλοντος και πως μπορούμε να ακολουθήσουμε σπουδές σε αυτούς τους κλάδους. Επίσης βλέπουμε τις τάσεις της αγοράς και προσδιορίζουμε ποιες είναι οι απαραίτητες δεξιότητες που πρέπει να διαθέτει ένας σύγχρονος επαγγελματίας. Πρακτικά, είναι σημαντικό να επιδιώκουμε σπουδές που θα μας οδηγήσουν σε ένα επάγγελμα που αντανακλά καλύτερα το χαρακτήρα μας. Είναι βέβαιο ότι η φοίτηση στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση αποτελεί ένα σημαντικό σταθμό στη ζωή αρκετών νέων, όμως δεν είναι η μοναδική επιλογή.

Συνοψίζοντας, αν καλείσαι να λάβεις μια σημαντική απόφαση για το μέλλον σου, είναι καλό να γνωρίζεις τα παρακάτω: Επιλέγεις να δώσεις Πανελλαδικές Εξετάσεις (και αν χρειαστεί να ξαναδώσεις) Αν είσαι αποφασισμένος να ακολουθήσεις σπουδές υψηλού επιπέδου σε ένα συγκεκριμένο κλάδο και να περάσεις στη Σχολή των ονείρων σου, η διαδικασία προετοιμασίας και προσπάθειας εισαγωγής στο Πανεπιστήμιο μέσω Πανελληνίων Εξετάσεων, είναι ιδανική για εσένα. Η πειθαρχία, το πρόγραμμα, η σκληρή μελέτη και η ανύπαρκτη προσωπική ζωή ανάμεσα στο σχολείο και τις αμέτρητες ώρες φροντιστηριακών μαθημάτων, είναι συνδεδεμένα με την επιτυχή έκβαση των εξετάσεων και αποτελούν πρόκληση για κάθε νέο. Αν δεν τα καταφέρεις με την 1^η προσπάθεια, δεν χάθηκε και ο κόσμος. Πολλοί επιτυχημένοι επαγγελματίες επανέλαβαν τις εξετάσεις όσες φορές χρειάστηκε ώστε να εισαχθούν στη Σχολή της επιλογής τους. Η συνέχεια της προσπάθειας, προϋποθέτει εκ νέου σκληρή δουλειά, απαιτεί επιπλέον χρόνο και χρήμα και ταυτόχρονα εμπεριέχει το ρίσκο μιας 2^ης αποτυχίας. Ένα ενδεικτικό κόστος προετοιμασίας ενός έτους για τις Πανελλήνιες προσεγγίζει τα 5000€. Επιλέγεις κάποια σύγχρονη ειδικότητα σε ΙΕΚ Η Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ΕΕΚ), καθώς και τα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΙΕΚ) έχουν την τιμητική τους τα τελευταία χρόνια. Οι ειδικότητες που προσφέρουν τα ΙΕΚ είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες της αγοράς εργασίας και πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει πως οι απόφοιτοι βρίσκουν σύντομα εργασία επάνω στο αντικείμενο των σπουδών τους. Στην πραγματικότητα οι σπουδές στο επίπεδο 5 (μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση) δεν αποτελούν μόνο συνθήκη συμβιβασμού και 2^η ευκαιρία για όσους δεν εισήχθησαν στο Πανεπιστήμιο, αλλά καθίστανται 1^η επιλογή όσων επιθυμούν να αποκτήσουν επαγγελματική εξειδίκευση και γνώσεις σε σύγχρονες κατευθύνσεις ώστε να οδηγηθούν με ασφάλεια σε αντίστοιχες θέσεις εργασίας. Η φοίτηση στα ΙΕΚ έχει διάρκεια 5 εξάμηνα και τα μαθήματα είναι θεωρητικά και κυρίως εργαστηριακά, ενώ για την ολοκλήρωση των σπουδών είναι υποχρεωτική η εκπόνηση πρακτικής άσκησης. Οι σπουδστές των ΙΕΚ έχουν αρκετές ευκαιρίες επαγγελματικής αποκατάστασης ιδιαίτερα λόγω της δικτύωσης που προσφέρουν τα γραφεία σταδιοδρομίας με την αγορά εργασίας. Παράλληλα, ορισμένα ΙΕΚ προσφέρουν επαγγελματικές συμβουλές καθώς και καθοδήγηση στη σύνταξη βιογραφικού σημειώματος, στην προετοιμασία συνέντευξης ενώ επίσης ενημερώνουν σε πρώτο χρόνο για διαθέσιμες θέσεις που σχετίζονται με την ειδικότητα του κάθε σπουδαστή. Τέλος, διοργανώνουν ημερίδες, σεμινάρια επαγγελματικής ανάπτυξης, καθώς και Ημέρες Καριέρας, στις οποίες σπουδαστές και απόφοιτοι έρχονται σε επαφή με εκπροσώπους κορυφαίων εταιρειών με σκοπό την επαγγελματική διασύνδεση. Οι απόφοιτοι των ΙΕΚ έπειτα από επιτυχία στις εξετάσεις του Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΟΠΠΕΠ), λαμβάνουν Πιστοποίηση Επαγγελματικής Κατάρτισης Επιπέδου 5. Στα ιδιωτικά ΙΕΚ, τα δίδακτρα κυμαίνονται μεταξύ 1500€ και 2500€ το έτος. Επιλέγεις να σπουδάσεις σε Κολέγιο Πρόκειται για μία επιλογή η οποία προϋποθέτει καταβολή υψηλών διδάκτρων, ωστόσο οι φοιτητές μπορούν να λάβουν Πανεπιστημιακού χαρακτήρα μόρφωση σπουδάζοντας στη χώρα τους και καθιστώντας αυτή την επιλογή λιγότερο δαπανηρή σε σχέση με αντίστοιχες σπουδές στο εξωτερικό. Τα Κολέγια είναι Ιδιωτικά Ιδρύματα τα οποία συνεργάζονται με αναγνωρισμένα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα του εξωτερικού και οδηγούν σε πτυχία Bachelor τουλάχιστον τριετούς διάρκειας φοίτησης. Τα πτυχία απονέμονται από τα ξένα πανεπιστήμια και περνούν από διαδικασία αναγνώρισης στο Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων (Σ.Α.Ε.Π.). Τα δίδακτρα των Κολεγίων κυμαίνονται μεταξύ 5500€ και 8500€ το έτος. H μετά Covid εποχή, μας φέρνει σε μια νέα πραγματικότητα και πλέον, ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε την καθημερινότητα έχει αλλάξει. Το μέλλον μοιάζει με θολό τοπίο γεμάτο με αβεβαιότητα και ανασφάλεια. Το κλείσιμο αρκετών επιχειρήσεων, καθώς και το γενικότερο πάγωμα της αγοράς έχει φέρει συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού. Η εύρεση εργασίας, φαντάζει πλέον εξαιρετικά δύσκολη όντας μια αρκετά αγχωτική διαδικασία ακόμα και υπό κανονικές συνθήκες. Ωστόσο, σε συνθήκες κρίσης αναδύονται ιδιαίτερες ευκαιρίες και οι ανάγκες για απασχόληση εξειδικευμένου προσωπικού αυξάνονται.