Ο Head of Health Department του ΙΕΚ ΔΕΛΤΑ, Δρ. Εμμανουήλ Μαθιουλάκης, αναλύει τη συμπτωματολογία και τους τρόπους πρόληψης της Νόσου Alzheimer.

«Η επίθεση άρχισε ύπουλα, υπόγεια και κανείς δεν την αντιλήφθηκε. Ο αυτοκρατορικός στρατός, αν και ξάγρυπνος, δεν αντέδρασε μέχρι που ο εχθρός εμφανίστηκε ξαφνικά μπροστά του και τους αποδεκάτησε. Ο εχθρός σήκωσε σημαία στις πολεμίστρες. Η αυτοκρατορία  έπεσε!».  Έτσι ακριβώς θα μπορούσε να περιγραφεί η Νόσος Alzheimer.

Η Νόσος Alzheimer

Ένα νευροεκφυλιστικό νόσημα του εγκεφάλου, που επηρεάζει βασικές λειτουργίες και καθιστά το άτομο ανεπαρκές σε βασικές δραστηριότητες νοητικής και κινητικής φύσης.  Η Νόσος Alzheimer ξεκινάει σε μοριακό επίπεδο σε μία περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται Ιππόκαμπος. Ο Ιππόκαμπος είναι υπεύθυνος για τη μνήμη και τη μάθηση. Όσο μεγαλύτερο Ιππόκαμπο έχει ένας άνθρωπος, τόσο περισσότερη μνήμη έχει και τόσο καλύτερα μπορεί να αποθηκεύει πληροφορίες. Αρμόδιο μόριο για την ζωτικότητα του Ιπποκάμπου είναι μία νευροτροφίνη που ονομάζεται BDNF (Brain Derived Neurotrophic Factor). Αυτή επιδρά στην εν λόγω δομή και διατηρεί τη λειτουργικότητα. Η Νόσος του Alzheimer οφείλεται σε δύο παράγοντες: τις γεροντικές πλάκες και τα νευροϊνιδιακά τολίμπια. Οι πρώτες διακόπτουν την επικοινωνία (νευροδιαβίβαση) των νευρικών κυττάρων και τα δεύτερα καταστρέφουν τον άξονα του κάθε νευρικού κυττάρου. Το τμήμα, δηλαδή, μετάδοσης της πληροφορίας από το κυτταρικό σώμα στα τελικά τμήματα του νευρικού κυττάρου (νευρώνα). Τις γεροντικές πλάκες θα μπορούσαμε να τις παρομοιάσουμε με ένα τοίχος ανάμεσα σε έναν δέκτη και έναν πομπό. Τα τολίμπια είναι η αποδέσμευση μιας πρωτεΐνης (tau-protein) που συγκρατεί τις σφαιροειδείς πρωτεϊνικές δομές του άξονα. Όποτε καταστρέφεται όλο το επικοινωνιακό τμήμα του νευρώνα.

Συμπτωματολογία της Νόσου Alzheimer

Η συμπτωματολογία της Νόσου Alzheimer εντοπίζεται σε μνήμη και δραστηριότητες. Ο ασθενής αρχικά χάνει τη πρόσφατη μνήμη του και δε θυμάται τι έκανε και τι βίωσε πριν λίγο καιρό. Ακολουθεί η αδυναμία εύρεσης κατάλληλων λέξεων για συζήτηση, αγραφία και απραξία. Ενδέχεται να υπάρχει άστατη συμπεριφορά, όπου ο ασθενής τη μία στιγμή είναι χαρούμενος, αμέσως γίνεται επιθετικός ή καταθλιπτικός κτλ. Δε θα μπορούσαν να απουσιάζουν παραισθήσεις και τέλος χάνει και τις αναμνήσεις του μακρινού παρελθόντος. Στο τελικό στάδιο, η Νόσος διακόπτει τον εγκεφαλικό έλεγχο αναπνοής και καρδιακής λειτουργίας.

Τρόποι Διαχείρησης της Νόσου

Η Νόσος είναι αμείλικτη και έως τώρα ανίατη. Η ενημέρωση είναι πολύ προσοδοφόρα προκειμένου να γνωρίζει η οικογένεια προς καλύτερη αντιμετώπιση των ασθενών.  Η φαρμακευτική αγωγή δεν εγγυάται θεραπεία, ούτε οι συμπληρωματικές θεραπευτικές προσεγγίσεις. Ωστόσο καθυστερούν την εξέλιξη της Νόσου. Μέσο όρο ένας ασθενής ζει από οκτώ έως δέκα χρόνια. Ένας καλός οδηγός είναι η ενασχόληση του ασθενούς με μαθηματικές πράξεις, σταυρόλεξα, κτλ. Στην υγεία του Ιπποκάμπου συμβάλει η σωματική άσκηση η οποία ενεργοποιεί την παρουσία του BDNF. Το ανθρώπινο σώμα είναι μία ολόκληρη αυτοκρατορία με απίστευτους μηχανισμούς. Όπως, όμως, αποδεικνύει η Ιστορία, όσο ισχυρή και να είναι μία αυτοκρατορία, μπορεί να πέσει. Η πρόληψη και ακόμα περισσότερο η διάθεση για ενημέρωση και υποστήριξη του ασθενούς από το περιβάλλον του είνα στην προκειμένη περίπτωση η ιδανική λύση.

Σπούδασε στο School of Health του ΙΕΚ ΔΕΛΤΑ