Deep WEB. a.k.a. “Στα άδυτα του Διαδικτύου”.

Τον τελευταίο καιρό όλο και περισσότερο (στα μέσα ενημέρωσης, κοινωνικής δικτύωσης, περιοδικά, εφημερίδες κτλ)  κάνουν την εμφάνισή τους όροι όπως το Deep WEB (βαθύς ιστός), το Darknet (σκοτεινό δίκτυο) και άλλες “πιασάρικες” ονομασίες. Στο παρόν άρθρο θα προσπαθήσω να ξεκαθαρίσω κάποια πράγματα για τους παραπάνω όρους.

Deep WEB.

Εν ολίγοις, είναι οτιδήποτε υπάρχει διαθέσιμο στο διαδίκτυο και δεν μπορεί να το επισκεφτεί οποιοσδήποτε χρήστης. Το περιεχόμενο του Deep WEB δεν είναι διαθέσιμο μέσα από τις σελίδες αναζήτησης όπως Google, Bing κτλ. Ο τρόπος που λειτουργεί μία μηχανή αναζήτησης για να ανακαλύπτει σελίδες και να τις ταξινομεί σε κάποιο ευρετήριο είναι οι crawlers. Οι crawlers είναι ειδικοί αλγόριθμοι που σαρώνουν σελίδες, ανακαλύπτουν συνδέσμους προς άλλες σελίδες και σαρώνουν και τις σελίδες αυτές. Αν ανακαλύψουν και άλλους συνδέσμους στις σελίδες που ανακάλυψαν, τους ακολουθούν κοκ. Οι crawlers όμως δεν βρίσκουν τα πάντα. Υπάρχουν “κρυφοί” πόροι στο διαδίκτυο που δεν μπορεί να έχουν πρόσβαση οι αλγόριθμοι των μηχανών αναζήτησης. Μερικά παραδείγματα είναι τα παρακάτω.
  • Σελίδες με δυναμικό περιεχόμενο. Σελίδες στις οποίες έχει κάποιος πρόσβαση μόνο μέσα από φόρμες στις οποίες συμπληρώνει στοιχεία.
  • Μη συνδεδεμένο περιεχόμενο. Σελίδες που δεν συνδέονται με άλλες σελίδες. Έτσι, οι crawlers που χρησιμοποιούν οι μηχανές αναζήτησης, δεν μπορούν να τις βρουν μέσα σε άλλες σελίδες που εξετάζουν.
  • Προσωπικό περιεχόμενο. Ιστοσελίδες που κάποιος πρέπει να εισάγει όνομα χρήστη και συνθηματικό προκειμένου να δει το περιεχόμενο τους.
  • Contextual Web: Είναι σελίδες το περιεχόμενο των οποίων προσαρμόζεται ανάλογα με τον τρόπο που έχει κανείς πρόσβαση σε αυτές. Για παράδειγμα οι σελίδες εκείνες που, αν έχεικάποιος πρόσβαση σε αυτές με μία διεύθυνση ip από την Ελλάδα, βλέπει διαφορετικό περιεχόμενο από το αν θα επισκεπτόσασταν την ίδια σελίδα από μία διεύθυνση ip κάποιας άλλης χώρας.
  • Περιεχόμενο περιορισμένης πρόσβασης. Πρόκειται για ιστοσελίδες που περιορίζουν την πρόσβαση στις μηχανές αναζήτησης στο περιεχόμενό τους με τεχνικούς τρόπους (για παράδειγμα με μηχανισμούς διάκρισης ανθρώπου, CAPTCHA).
  • Κωδικοποιημένο περιεχόμενο. Ιστοσελίδες που το περιεχόμενο τους είναι κωδικοποιημένο σε αρχεία multimedia ή συγκεκριμένα forma που δεν μπορούν να διαβάσουν οι μηχανές αναζήτησης.
  • Οτιδήποτε δεν ακολουθεί το στάνταρ πρότυπαεπικοινωνίας του διαδικτύου.
Κλασικό παράδειγμα περιεχομένου που ανήκει στο Deep WEB είναι τα φορολογικά μας δεδομένα. Υπάρχουν στο internet, μπορούμε να τα δούμε μέσω του συστήματος TAXISnet αλλά κανείς άλλος τυχαίος χρήστης, δεν μπορεί να αντλήσει πληροφορίες γι' αυτά μέσω μηχανών αναζήτησης. Άλλο κλασικό παράδειγμα είναι οι λογαριασμοί ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (gmail, hotmail,  yahoo κτλ). Και τα δύο αποτελούν παράδειγμα σελίδων με προσωπικό περιεχόμενο. Πόσο βαθύ είναι όμως το Deep WEB; Είναι πολύ βαθύ. Αν και, λόγο της φύσης του Deep WEB, είναι δύσκολο να βάλουμε αριθμούς, εκτιμήσεις από διάφορες έρευνες υπολογίζουν πως το περιεχόμενο του Deep WEB είναι 500 φορές μεγαλύτερο από το περιεχόμενο που είναι διαθέσιμο μέσω των μηχανών αναζήτησης. Το μόνο σίγουρο είναι πως αυξάνεται με γεωμετρικούς ρυθμούς. Το Deep WEB δεν είναι κάτι κακό. Είναι κάτι πολύ χρήσιμο. Φανταστείτε να μπορούσε οποιοσδήποτε να βρει μέσω μίας απλής αναζήτησης τα emails σας, τα φορολογικά σας στοιχεία, τηλεφωνικές ομιλίες, προσωπικές φωτογραφίες κτλ. Ένα πολύ μικρό κομμάτι του του Deep WEB όμως, είναι “σκοτεινό”. Όταν λέμε μικρό το εννοούμε. Περίπου το 0,1% του Deep WEB είναι άμεσα συνδεδεμένο με παράνομο υλικό και πράξεις. Το κομμάτι αυτό του Deep WEB είναι το ονομαζόμενο Darknet (ή Dark WEB).  

Darknet.

Το Darknet είναι το κομμάτι που δεν μπορεί να έχει κάποιος πρόσβαση με τα συνηθισμένα πρωτόκολλα επικοινωνίας και browsers. Δεν μπορεί κάποιος να ανοίξει απλά τον Firefox (ή Chrome, Safari, Opera, Internet Explorer) και να επισκεφτεί μία σελίδα του Darknet.

Ποιος χρησιμοποιεί το Darknet;

Το Darknet το χρησιμοποιεί όποιος θέλει να παραμείνει ανώνυμος. Είτε για καλούς είτε για κακούς λόγους. Στο Darknet δραστηριοποιούνται για παράδειγμα κρατικές μυστικές υπηρεσίες και το Wikileaks.

Είναι εξασφαλισμένη η ανωνυμία;

ΌΧΙ. Το γεγονός πως κάποιος χρησιμοποιεί το Darknet δεν σημαίνει αυτόματα πως το κάνει ανώνυμα. Οι συνήθειες του απλού χρήστη είναι αυτές που συνήθως τον προδίδουν. Το να είσαι σε μια σελίδα του Darknet και να χρησιμοποιείς το όνομα χρήστη και το email που χρησιμοποιείς και σε άλλες σελίδες του διαδικτύου, μπορεί να σε προδώσει αμέσως.

Για ποιο λόγο να θέλω να χρησιμοποιήσω το Darknet;

Για την ανωνυμία. Μπορεί να μην με ενδιαφέρει το περιεχόμενο του darknet αλλά οι μέθοδοι εισόδου σε αυτό, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για απλή περιήγηση στο “απλό” διαδίκτυο. Προσφέροντας όμως ανωνυμία.

Τι περιεχόμενο υπάρχει στο Darknet;

  • Απλό πειρατικό υλικό. Ταινίες, τραγούδια, βιβλία.
  • Υλικό που κυβερνήσεις θα ήθελαν να μην υπάρχει. Ονόματα μυστικών πρακτόρων, σχέδια πολέμου, παράνομες παρακολουθήσεις, βίντεο με επιθέσεις σε αμάχους. Κυρίως περιεχόμενο που αναλαμβάνει το Wikileaks να φέρνει στην επιφάνεια.
  • Πληροφορίες για παραβίαση συστημάτων ασφαλείας.
  • Πληροφορίες και λεπτομέρειες για την κατασκευή κακόβολου λογισμικού.
  • Πληροφορίες για την κατασκευή βομβών.
  • Πρόσβαση σε άτομα που με το αντίστοιχο αντίτιμο μπορούν να βλάψουν κάποιον τρίτο.
  • Πρόσβαση σε ναρκωτικές ουσίες και φάρμακα.
  • Πρόσβαση σε όπλα.
  • Πρόσβαση σε παιδική πορνογραφία.

Είναι δύσκολο να μπει κάποιος στο darknet;

Όχι. Το δύσκολο για έναν απλό χρήστη είναι να διατηρήσει την ανωνυμία του.

Πως μπορεί κάποιος να μπει στο Darknet;

Ο πιο διαδεδομένος τρόπος εισόδου στο Darknet είναι το TOR. Το TOR είναι ελεύθερο λογισμικό, λογισμικό ανοικτού κώδικα που επιτρέπει στους χρήστες που το χρησιμοποιούν να μεταφέρουν πληροφορίες στο διαδίκτυο, με τρόπο που καθιστά δύσκολο τον εντοπισμό του αποστολέα και του παραλήπτη.

Τι μορφή έχει μία διεύθυνση σελίδας του Darknet;

Συνήθως οι διευθύνσεις των σελίδων του Darknet δεν έχουν καμία σχέση με κλασικές διευθύνσεις που έχουμε συνηθίσει. Πρόκειται για τυχαίους χαρακτήρες που έχουν (τις περισσότερες φορές) την κατάληξη .onion (όπως οι Ελληνικές σελίδες έχουν κατάληξη .gr). Σε ένα δίκτυο onion τα δεδομένα ενθυλακώνονται σε διάφορα επίπεδα κρυπτογράφησης. Τα δεδομένα περνάνε από διάφορους κόμβους. Ο κάθε κόμβος ξετυλίγει ένα στάδιο και στέλνει τα δεδομένα στον επόμενο κόμβο. Τελικά τα δεδομένα φτάνουν από τον αποστολέα στον παραλήπτη. Λόγο των σταδίων κρυπτογράφησης δεν είναι εύκολο να βρεθεί η πορεία των δεδομένων. Έτσι ο παραλήπτης και ο αποστολέας παραμένουν ανώνυμοι. Στα παραπάνω εσκεμμένα (για ευνόητους λόγους) αποκρύπτω πολλές τεχνικές λεπτομέρειες.  
Αλέξανδρος Καλτσάς Αρθρογράφος: Αλέξανδρος Καλτσάς. Ο Αλέξανδρος Καλτσάς είναι Τεχνολόγος Εκπαιδευτικός, Ηλεκτρονικός Μηχανικός. Εργάζεται σαν εκπαιδευτικός στο ΙΕΚ ΔΕΛΤΑ στους τομείς Αυτοματισμών και Μηχανοτρονικής. "Από κούνιας" λάτρευε τον κόσμο της ηλεκτρονικής. Μεγαλώνοντας αγάπησε και την εκπαίδευση. https://alexkaltsas.wordpress.com
Πρώτη δημοσίευση  21-5-2015 στο delta-iek.gr Επαναδημοσιεύτηκε στο Study in Greece    

Ενημερώσου για τις Ειδικότητες Πληροφορικής του ΙΕΚ ΔΕΛΤΑ